Bülten Kıstas

Kızıldeniz’de ateş çemberi:

Kızıldeniz’de gerilim tırmanıyor; Husi gruplarının ABD ve İsrail bağlantılı gemilere saldırılarına Washington’dan askeri yanıt ve Trump’tan eleştiri yağdı. Peki neden Husi’ler ABD gemilerini vuruyor?
Yemen’deki Husi güçleri, son aylarda Kızıldeniz ve Babülmendep Boğazı’nda İsrail, ABD ve müttefiklerine ait olduğunu iddia ettikleri gemilere drone ve füze saldırıları düzenlemeye devam ediyor. Hushi, bu hamleleri “Filistin’deki soykırıma ve Yemen’deki ABD destekli kuşatmaya direniş” olarak tanımlarken, ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), saldırıları “uluslararası hukukun ihlali” olarak nitelendirdi.

ABD’nin askeri ve diplomatik hamleleri

ABD ve İngiltere, Ocak 2024’ten bu yana Hushi hedeflerine yönelik 30’dan fazla hava operasyonu düzenledi. Pentagon, “Operation Prosperity Guardian” çerçevesinde 20 ülkeyle bölgede Task Force 153 adlı bir deniz gücü oluşturdu. ABD Hazine Bakanlığı, Hushi liderleri ve İran bağlantılı şirketlere yönelik yeni finansal yaptırımlar açıkladı. 10 Ocak 2024’te kabul edilen Birleşmiş Milletler(BM) kararı, Hushi saldırılarını “kınadı” ve bölgedeki gemilere silahlı koruma hakkı tanıdı.

Bölgesel ve Küresel Etkiler

 Hushi saldırıları nedeniyle küresel ticaretin %12’sinin geçtiği Kızıldeniz’de navlun ücretleri %300 arttı, sigorta maliyetleri tırmanışa geçti. BM verilerine göre, Yemen’de 21 milyon kişi insani yardıma muhtaç; uzmanlar, ABD-Suudi-Hushi müzakerelerinin askıya alınmasından endişe duyuyor. Tahran yönetimi, Hushi saldırılarını “meşru direniş” olarak desteklerken, ABD donanması İran destekli drone ve füzeleri imha ettiğini duyurdu. Hushi lider Muhammed Ali el-Hushi’nin “ABD gemileri bölgeden çekilene kadar saldırılar sürecek” açıklaması yaptı.

Husiler Neden ABD Gemilerini Vuruyor? 

Husiler’in ABD gemilerini hedef almasının temel nedeni, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarına ve ABD’nin bu politikaları desteklemesine duydukları tepkiyle birlikte, Yemen’de 2015’ten beri devam eden iç savaşta ABD destekli Suudi Arabistan koalisyonunun yarattığı insani krize karşı misilleme yapma isteğidir. İran’ın bölgesel müttefiki olan Husiler, ABD’nin hem İsrail’e verdiği desteği hem de Yemen’deki savaşta koalisyona sağladığı askeri-yardımı “düşmanca bir tutum” olarak görüyor. Kızıldeniz gibi kritik bir deniz yolunda saldırılar düzenleyerek uluslararası ticareti sekteye uğratmayı ve bu yolla ABD ile müttefiklerini hem Yemen’deki ablukayı hafifletmeye hem de İsrail’in Gazze politikalarını gözden geçirmeye zorlamayı amaçlıyorlar. Bu hamle aynı zamanda İran’ın liderliğindeki “Direniş Ekseni” içindeki konumlarını güçlendirmelerine ve yerel halk nezdinde “bölgesel emperyalizme karşı savaşan direnişçiler” imajını pekiştirmelerine olanak sağlıyor.
Hushi-ABD gerilimi, hem Yemen iç savaşının karmaşık dinamiklerini hem de Ortadoğu’daki güç mücadelesini yansıtıyor.