Bülten Kıstas

Öğretmen atamaları, 2024’te de Türkiye’nin tartışmalı konularından biri olmayı sürdürüyor. 41 yıla kadar varan atanma süreleri, branşlar arasındaki dengesizlik ve ücretli öğretmenlik gibi geçici çözümler, yüz binlerce öğretmenin sorunlarını çözmeye yetmiyor.

Millî Eğitim Bakanlığı, 2024 yılında yapılması planlanan 20 bin öğretmen atamasının branşlara göre dağılımını açıkladı. En fazla kontenjan, 3.263 kişiyle sınıf öğretmenliğine ayrılırken, din kültürü ve ahlak bilgisi (1.594), rehberlik (1.597) ve Türkçe (804) öğretmenliği de öne çıktı.

Atanmayı Bekleyen Öğretmen Sayısı Tartışma Konusu

2024 yılında atanmayı bekleyen öğretmen adaylarının sayısı, farklı kaynaklardan gelen verilerle gündeme oturdu. Net bir sayı belirlenemese de, tahminler 500 bin ile 700 bin arasında değişiyor. Eğitim-Sen, Milli Eğitim Bakanlığı ve Sayıştay’ın açıklamaları, bu alandaki belirsizliği ortaya koydu.

Eğitim-Sen: Temmuz 2023’te yaptığı açıklamada, atanmayı bekleyen öğretmen sayısının 600 bine yaklaştığını belirtti.

Milli Eğitim Bakanlığı: Ağustos 2023’te MEBSİS veri tabanına dayanarak öğretmen ihtiyacını 74.781 olarak açıkladı.

Sayıştay: Ekim 2023’te yayımladığı raporda, atama yapılması gereken öğretmen sayısını 138 bin olarak ifade etti.

Belirsizliklerin Nedenleri

Atanmayı bekleyen öğretmen adaylarının kesin sayısının bilinmemesi, sistemdeki dinamiklerden kaynaklanıyor. Her yıl yapılan atamalar, emekli olan öğretmenler, yeni açılan okullar ve meslek değiştiren öğretmenler, bu belirsizlikte etkili rol oynuyor.

Ataması Yapılmayan Öğretmenlerin Karşılaştığı Zorluklar

• İşsizlik ve maddi sıkıntılar
• Motivasyon kaybı ve gelecek endişesi
• Meslek değişikliği yapmak zorunda kalma

Çözüm Beklentisi

Hükümetten, öğretmen adaylarının sorunlarını çözmek için kalıcı adımlar atılması bekleniyor. Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2022 yılında yaptığı açıklamada, atanmayı bekleyen öğretmen sayısını 100 bin olarak duyurmasına karşın, şu anki tahminler çok daha yüksek bir sayıya işaret ediyor.

Atama bekleyen yüzbinlerce öğretmen, istihdam yaratılması ve eğitim sektörünün ihtiyaçlarına yönelik kapsamlı çözümler geliştirilmesini talep ediyor. Son olarak 8 Mayıs 2023’te gerçekleştirilen atamalar sonrası, yüz binlerce öğretmen adayı atanmayı beklerken, okullar 2024-2025 eğitim öğretim yılına atama yapılmadan girdi.

Tarihi Bekleme Süresi: 41 Yıl

Branş bazında yapılan incelemeler, atanma sürecinin öğretmenler için büyük bir sabır testi haline geldiğini ortaya koyuyor. Örneğin:

Tarih Öğretmenliği: 2024’teki aday sayısı 20.257, yıllık ortalama atanma sayısı 487. Bu, bir tarih öğretmeninin atanması için 41 yıl 6 ay beklemesi gerektiği anlamına geliyor.

Türk Dili ve Edebiyatı: Atama bekleyen 35.791 aday var. Yıllık atanma ortalaması 1.383. Bu branşta atanma süresi 25 yıl 10 ay.

Okul Öncesi Öğretmenliği: 56.542 adayla en kalabalık branşlardan biri. Atanma süresi 19 yıl 2 ay.

Fen bilgisi, İngilizce, beden eğitimi gibi branşlarda bile atanma süresi 10 yılı aşıyor.

Ücretli Öğretmenlik

Atama bekleyen on binlerce öğretmen varken, MEB’in ücretli öğretmen sayısının 100 bine yaklaştığı belirtiliyor. Haftalık ders saati başına ücretlendirilen öğretmenler, ayda en fazla 15.750 TL kazanabiliyor ve bu rakam asgari ücreti dahi geçemiyor. Ayrıca resmi tatillerde ücret ve sigorta kesintileri yapılması, öğretmenleri daha da zor durumda bırakıyor.

Öğretmenlerin Talepleri

Ataması yapılmayan öğretmenlerin yanı sıra, kadrolu öğretmenlerin de sıkıntıları büyüyor. Öğretmenlerle yapılan anketlerde şu talepler öne çıkıyor:

• Maaşların artırılması ve kesintilerin azaltılması
• Ek ders ücretlerinin iyileştirilmesi
• Mobbingin önlenmesi
• Liyakatli yönetici atamaları
• Eğitim sisteminin piyasacı anlayıştan kurtulması

MEB’in atama bekleyen öğretmenler için somut adımlar atmaması, sektördeki güvencesiz çalışma koşulları ve eğitimdeki yapısal sorunlar, öğretmenleri daha da umutsuzluğa sürüklüyor. Öğretmenler, yalnızca kutlama genelgeleri değil, hak ettikleri değerin verilmesini talep ediyor.